Mkoa wa Kagera unaendelea kutekeleza shughuli mbalimbali
za maendeleo za serikali ya awamu ya nne chini ya Mhe. Dkt. Rais Jakaya Kikwete.
Mkoa umepata mafanikio mbalimbali katika
sekta za uzalishaji, miundombinu, huduma za kiuchumi, uwezeshaji wananchi
kiuchumi na huduma za jamii. Aidha, kuhakikisha shughuli za maendeleo kwa
wananchi mkoa umekuwa unakabiliana na changamoto mbalimbali ambazo zimekuwa
zikitafutiwa ufumbuzi ili kuinua hali ya kiuchumi na kijamii ya wananchi wa
mkoa wa Kagera.
Aidha, ifuatayo ni taarifa inayoonesha mafanikio
yaliyokwisha patikana katika sekta zilizoainishwa hapo juu kwa kipindi cha
miaka 2005 – 2012 kupitia Ilani ya Uchaguzi ya Chama Cha Mapinduzi (CCM) ya
mwaka 2005 - 2015
1.
KILIMO
Ili
kuhakikisha sekta ya Kilimo inafanikiwa na kupiga hatua zaidi mkoa uliandaa
mwongozo wake wa mapinduzi ya Kilimo ulioandaliwa Mei, 2007, na kuweka mikakati
ya kutekeleza azimio la Kilimo Kwanza iliyokubalika kwenye mkutano wa wadau wa
Kilimo Desemba, 2009.
Mafanikio:
·
Bajeti ya maendeleo ya Sekta ya Kilimo Mkoani Kagera imeongezeka
kutoka sh. 1,590,724,374/= mwaka 2005 hadi sh. 8,648,435,000/= mwaka 2012; sawa na ongezeko la asilimia 443.7.
·
Eneo linalolimwa mazao ya biashara limeongezeka kutoka hekta
41,325 mwaka 2005 hadi hekta 68,201 mwaka 2012.
Hii ni sawa na ongezeko la asilimia 65.
·
Uzalishaji wa mazao mbalimbali ya chakula umeongezeka kutoka tani
1,946,938 mwaka 2005 hadi tani 3,339,410 mwaka 2012; sawa na ongezeko la
asilimia 71.5.
·
Uzalishaji wa mazao mbalimbali ya biashara umeongezeka kutoka tani
58,120 Mwaka 2005 hadi tani 660,110 mwaka 2012; sawa na ongezeko la asilimia
1,035.
·
Tija ya uzalishaji wa mazao mbalimbali imeongezeka kama ifuatavyo:
ü
Kahawa: kutoka
tani 0.9 kwa hekta hadi tani 1.2 kwa hekta mwaka 2011/2012, sawa na ongezeko la
aslimia 33.
Pamba
mbegu: kutoka tani 0.6 kwa hekta mwaka 2005 hadi tani 0.71 mwaka 2011/2012;
sawa na ongezeko la asilimia 18.
ü
Muhogo: kutoka
tani 3.7 kwa hekta hadi tani 4.1 kwa hekta mwaka 2011/2012, sawa na ongezeko la
aslimia 11.
ü
Ndizi: kutoka
tani 7.02 kwa hekta hadi tani 9.59 kwa hekta mwaka 2011/2012, sawa na ongezeko
la aslimia 37.
ü
Mahindi: kutoka
tani 1.3 kwa hekta hadi tani 2.7 kwa hekta mwaka 2011/2012, sawa na ongezeko la
aslimia 200.
·
Matumizi ya mbolea yameongezeka kutoka tani 1,078 kwa mwaka 2005
hadi tani 4,766 mwaka 2012, sawa na ongezeko la asilimia 342.
·
Mbolea ya ruzuku imeongezeka kutoka tani 200 mwaka 2005 hadi tani 2,500* mwaka 2012 sawa na asilimia
1250.
·
Matumizi ya wanyamakazi maksai katika kilimo yameongezeka kutoka jozi 3,370 mwaka 2005 hadi jozi 5,578 mwaka 2012.
·
Matumizi ya
mbegu bora yameongezeka kutoka tani 153 mwaka 2005 hadi tani 2,423 mwaka 2012.
·
Matumizi ya
matrekta madogo (Power Tillers) yameongezeka kutoka 8 mwaka 2005 hadi 73 mwaka
2012. Yanategemea kufika 272 ifikapo
2015.
·
Matumizi ya
Matrekta makubwa yameongezeka kutoka 23 mwaka 2005 hadi 71 mwaka 2012. Yanategemea kufika 103 ifikapo 2015.
·
Kilimo cha
umwagiliaji kimeongezeka kutoka hekta 8,458 mwaka 2005 hadi hekta 19,014 mwaka 2012; ongezeko la asilimia 124.8.
2.
MIFUGO
Mkoa
unatekeleza Ibara ya 32 ya Ilani ya Uchaguzi ambayo ina mkakati wa kuongeza
mchango wa mifugo katika Uchumi wa taifa na kipato kwa Wafugaji, msisitizo
ukiwa ni ubora wa mifugo kuliko wingi.
Mafanikio – 2005 hadi 2012
·
Majosho yanayofanya kazi yameongezeka kutoka 18 mwaka 2005 hadi 64
mwaka 2012.
·
Wataalam wa uhamilishaji (Artificial Insemination) wameongezeka
kutoka 10 mwaka 2005 hadi 36 mwaka 2012.
·
Madume bora yameongezeka kutoka 1,300 mwaka 2005 hadi 5,326 mwa
2012
·
Idadi ya ng’ombe waliohamilishwa imeongezeka kutoka 4,198 mwaka
2005 hadi 6,303 mwaka 2012.
·
Dawa za kuogesha mifugo zenye ruzuku ya Serikali zimeongezeka
kutoka lita 0 mwaka 2005 hadi lita 31,444 mwaka
2012.
·
Elimu kupitia mashamba darasa ya ufugaji imeongezeka kutoka 37
mwaka 2005 hadi 310 mwaka 2012.
·
Wafugaji 10,068 wamepata mafunzo ya ufugaji bora.
·
Malambo ya maji yakunywesha mifugo yameongezeka kutoka 7 mwaka
2005 hadi 19 mwaka 2012
·
Ng’ombe wa maziwa wameongezeka kutoka 18,200 mwaka 2005 hadi 20,115 mwaka 2012.
·
Vifo vya ndama kabla ya kufikia mwaka mmoja kutokana na magonjwa
yaenezwayo na kupe vimepungua kutoka asilimia 35 mwaka 2005 hadi asilimia 10
mwaka 2012.
·
Maeneo 77 yenye ukubwa wa Hekta 180,414.80 yametengwa kwa ajili ya
malisho ya mifugo.
3.
UVUVI
Serikali
ya mkoa inahakikisha wananchi wa Kagera wanazitumia maliasili zilizomo katika
maziwa na mito ili wavuvi watuimie fursa hizo kuinua hali zao na maisha.
Mafanikio:
·
Matumizi ya zana bora za uvuvi yameongezeka kutoka injini 1,077
mwaka 2005 hadi kufikia injini 1,942 mwaka 2012.
·
Uhamasishaji
wa ufugaji wa samaki katika mabwawa
unaendelea kutolewa kwa wakulima na jumla ya mabwawa 202 yameanzishwa na
kupandikizwa vifaranga 37,423 hadi kufikia mwezi Agosti, 2012.
·
Hatua zinachukuliwa kupambana na uvuvi haramu ni:-
Kuendesha doria mbalimbali zilizopelekea
wavuvi haramu 324 kukamatwa na kuchukuliwa hatua za kisheria. Kutokana na doria hizo zana haramu zifuatazo zilikamatwa
na kuteketezwa: kokoro 317, timba 469, makila 6,089, nyavu za dagaa 146, katuli
6, kwa ujumla zina thamani ya Tshs. 611,395,000/=.
·
Mafanikio yake ni kama
ifuatavyo:-
Zoezi la uelimishaji wananchi
limesaidia kusalimishwa kwa hiari zana haramu za uvuvi zifuatazo; kokoro 336,
timba 642, makila 1,273, nyavu za dagaa 5, katuli 67, kwa ujumla zina thamani
ya Tshs. 316,905,500/=.
4.
USHIRIKA
/ SACCOS
Sekta ya
ushirika imetekeleza yafuatayo katika kuhakikisha wananchi mkoani kagera
wanajiunga na ushirika na pia kunufaika nao;
Mafanikio:-
·
Idadi ya vyama vya Ushirika vya Akiba na mikopo (SACCOS)
vimeongezeka kutoka vyama 232 mwaka 2005 hadi 330 Mwaka 2012.
·
Mtaji nao umeongezeka kutoka shilingi 2,136,220,690 mwaka 2005
hadi kufikia shilingi 9,633, 800,000 mwaka 2012; sawa na ongezeko la asilimia 351.
·
Katika kipindi hiki SACCOS zimepata jumla ya mikopo yenye thamani
ya shilingi 13,977,000,000 hadi tarehe
30 Septemba, 2012. Asilimia 82 ya mikopo
imerejeshwa.
5.
MAZINGIRA
Juhudi za
kuyatunza mazingira zimekuwepo ili kuhakikisha wananchi wa mkoa wa Kagera
wanepukana na madhara yanayoweza kusababishwa na uchafuzi au uharibifu wa
mazingira. Aidha, Mkuu wa Mkoa amekuwa kiongozi katika kuhakikisha mazingira yanatunzwa
na kulindwa.
Mafanikio:-
Halmashauri ya Manispaa ya Bukoba
imekuwa mshindi wa tatu katika ngazi ya Halmashauri zote Tanzania na kupokea
Tuzo hiyo Siku ya Mazingira Duniani tarehe 05 Juni, 2012 mjini Moshi
·
Uhifadhi wa vyanzo vya maji umeongezeka kutoka asilimia 54.2 mwaka
2005 hadi kufikia asilimia 68 mwaka 2012, sawa na asilimia 13.8
·
Matumizi ya mizinga ya kisasa yameongezeka kutoka mizinga 151,860
mwaka 2005 hadi mizinga 222,603 mwaka 2012.
·
Uzalishaji wa Asali umeongezeka toka kilogram 1,539,984 za
2005/2006 hadi kilogram 1,847980 mwaka 2011/2012, sawa na ongezeko la asilimia
20.
·
Mipaka ya
vijiji 590 kati ya vijiji vyote 600 imepimwa.
Vijiji 52 vimekamilisha maandalizi bora ya ardhi.
·
Upandaji na
Utunzaji miti umeongezeka toka miti 10,084,607 (91%) iliyopandwa na miti
iliyostawi 9,712,535 (86%) kwa lengo la miti 11,000,000 kwa mwaka hadi mwaka
2011/2012 upandaji wa Miti, jumla ya miti 13,100,875 (105%) imepandwa na miti
11,220,328 (89.7%) kuota kati ya 12,500,000 ya lengo. Hii ni sawa na ongezeko la 19% upandaji
pamoja na ongezeko la 3.7% ya utunzaji wa miti hiyo.
·
Upimaji wa
mipaka ya misitu unaendelea kufanyika na kwa sasa mwaka 2013 katika Msitu wa
Hifadhi wa Taifa RUIGA uliopo katika Wilaya ya Muleba baada ya kukamilika kwa
Msitu wa Hifadhi wa Taifa wa Biharamulo (hekta 134,000) na Nyantakara (hekta
25,000) mwaka 2011/2012 na upimaji wa Msitu wa Hifadhi wa Minziro (25,000)
katika Wilaya ya Missenyi mwaka 2010/2011.
·
Kuanzia
mwezi Julai, 2011 hadi Agosti, 2012 tumeendesha operationi, na doria za mara
kwa mara ikiwa ni jitihada za kudhibiti uvamizi wa Hifadhi za wanyapori kama
vile wahamiaji haramu kutoka ndani na nje ya nchi na kufanikiwa kukamata
wafugaji mia tisini na sita (196) na ng’ombe wapato kumi na tano elfu mia nne
na sitini na tano (15,465) wamekamatwa na kuchukuliwa hatua za kisheria ikiwa
ni pamoja na kukusanya fedha za adhabu shilingi 250,420,000/=. Aidha, wafugaji wawili (2) wamefikishwa
mahakamani na kuhukumiwa kulipa faini shilingi 400,000/= kila mmoja.
·
Vilevile,
kuanzia mwezi Julai, 2011 hadi Agosti, 2012 operesheni na doria shirikishi
(viongozi Serikali za vijiji, kata na askari polisi) zimefanyiak katika maeneo
ya Hifadhi za Misitu na maeneo ya wazi ambapo technique ya Mobile Court
imetumika na kutia hatiani watuhumiwa kumi na saba (17) kifungo cha miezi sita hadi
miaka miwili kwa mkosa mbalimbali kama ilivyoelekezwa na sheria ya misitu Na.
14 ya mwaka 2002. Aidha, jumla ya
shilingi 187,815,00/= zimekusanya kutokana na tozo na faini za kuvunja masharti
ya sheria hiyo.
·
Kuanzia
tarehe 31 Oktoba, 2012 hadi tarhe 20 Novemba, 2012 Mkoa umefanya operationi
maalum katika Wilaya za Karagwe, Muleba na Biharamulo na kukusanya fedha jumla
ya shilingi 125,595,000/= kukamata silaha tatu aina ya Gobole pamoja na risasi
tisa (9).
6.
ELIMU
Ibara ya
57 hadi 62 ya Ilani ya Uchaguzi ya CCM ya mwaka 2005 inaelekeza maendeleo ya
elimu bora katika ngazi zote na mkoa wa Kagera umeweza kupata mafanikio
yafuatayo katiak sekta ya elimu
(i)
Elimu ya
Awali:
·
Madarasa ya elimu ya awali yameongezeka kutoka 692 mwaka 2005 hadi
1,004 Mwaka 2012.
(ii)
Elimu ya
Msingi:-
·
Asilimia ya uandikishaji darasa la kwanza imeongezeka kutoka
asilimia 103 mwaka 2005 hadi asilimia 110 mwaka 2012
·
Idadi ya Wanafunzi darasa la I –
VII imeongezeka kutoka 446,674 Mwaka 2005 hadi 535,280 mwaka 2012;
·
Idadi ya shule za msingi imeongezeka kutoka 967 mwaka 2005 hadi 1,055 mwaka 2012. Kati ya hizo shule za binafsi ni 49;
·
Idadi ya walimu imeongezeka kutoka 7,950 mwaka 2005 hadi 10,624 mwaka 2012;
·
Idadi ya nyumba za walimu imeongezeka kutoka 1,322 mwaka 2005 hadi 1,809
mwaka 2012.
·
Uwiano wa kitabu kwa mwanafunzi (BPR) umeshuka kutoka 1:7 mwaka 2005 hadi
1:3 mwaka 2012;
·
Idadi ya wanafunzi wanaochaguliwa kuingia kidato cha kwanza
imeongezeka kutoka asilimia 59.56 mwaka 2005 hadi asilimia 99.48 Mwaka 2010.
Aidha, idadi ya wanafunzi waliofaulu 2012 ni asilimia 71.43 na asilimia 87.1 ya
waliofaaulu wamechanguliwa kujiunga na kidato cha kwanza 2013.
(iii)
Elimu ya
Sekondari:-
·
Idadi ya shule za serikali imeongezeka kutoka 66 mwaka 2005 hadi 240
mwaka 2012.
·
Idadi ya shule zisizo za serikali
imeongezeka kutoka 21 mwaka 2005 hadi 47 mwaka 2012;
·
Shule za Sekondari za Serikali zenye “A Level” zimeongezeka kutoka
5 mwaka 2005 hadi 15 mwaka 2012.
·
Shule za Sekondari zisizo za Serikali zenye “A Level” zimeongezeka
kutoka 7 mwaka 2005 hadi 13 mwaka
2012
·
Idadi ya walimu imeongezeka kutoka 750 mwaka 2005 hadi 1,972 mwaka 2012
sawa na asilimia 52 ya walimu wanaohitajika.
Kuna upungufu wa walimu 1,848 sawa na asilimia 48 ya mahitaji.
(iv)
Elimu ya
Ualimu:-
·
Idadi ya vyuo vya ualimu imeongezeka kutoka 1 mwaka 2005 hadi 5 mwaka
2012. Kati ya hivyo kimoja ni cha
serikali, kimoja cha mtu binafsi na vitatu vinamilikiwa na madhehebu ya dini.
(v)
Elimu ya
Ufundi:-
·
Kuna vyuo vya ufundi thelathini (30) mwaka 2012. Kati ya hivyo saba (7) ni vya serikali,
viwili ni vya Jumuia na ishirini na moja (21) ni vya Mashirika au Watu binafsi.
(vi)
Elimu ya Juu
Vyuo
vikuu vimeongezeka kutoka Chuo Kikuu Huria cha Tanzania kimoja (1) mwaka 2005
hadi vitatu (3) mwaka 2012. Mkoa unaendea kuweka mazingira mazuri ya uwekezaji
kwenye elimu ya juu.
7.
AFYA
Mkoa
umekuwa ukiweka juhudi kubwa za kuhakikisha unaboresha huduma za afya kwa
wananchi wa Kagera. Mafanikio yaliyopatikana katika sekta ya afya ni kama
ifuatavyo;-
· Zahanati zimeongezeka kutoka 206 mwaka 2005 hadi 268 mwaka 2011
kati ya hizo 31 ni za mashirika ya dini na 16 ni za watu binafsi;
· Vituo vya afya vimeongezeka kutoka 21 mwaka 2005 hadi 30 mwaka
2011 ambapo 5 ni vya mashirika ya dini na sekta binafsi;
· Hospitali zimeongezeka kutoka 13 mwaka 2005 hadi 15 mwaka 2011
kati ya hizo 12 ni za mashirika ya dini na sekta binafsi;
· Kiwango cha akina mama wajawazito wanaojifungulia katika vituo vya
kutolea huduma za afya na kuhudumiwa na wahudumu wenye mafunzo kimeongezeka
kutoka asilimia 52.1 mwaka 2005 hadi asilimia 71.9 mwaka 2011;
· Vifo vya akina mama wajawazito wakati wa kujifungua vimepungua
kutoka 194/100,000 mwaka 2005 mpaka 89/100,000 mwaka 2011;
·
Chanjo ya watoto chini ya mwaka
mmoja ni kama ifuatavyo:-
- Polio (kutoka 97% mwaka 2005 hadi 89% mwaka 2011).
- BCG (kutoka 97 % mwaka 2005 hadi 99% mwaka 2011).
- DPT HB (kutoka 94% mwaka 2005 hadi 88.6% mwaka 2011)
- MEASLE ( kutoka 93% mwaka 2005 hadi 89.7% mwaka 2011).
- Pepopunda kwa
wajawazito kutoka 90.9% mwaka 2005 hadi 73% mwaka 2011)
·
Vifo vya watoto wachanga (IMR)
chini ya mwaka mmoja vimepungua kutoka 110/1000 mwaka 2005 hadi 8/1000 mwaka
2011;
·
Vifo vya watoto chini ya miaka
mitano vimepungua kutoka 182/1000 mwaka 2005 hadi 9/1000 mwaka 2011.
·
Jumla ya vyandarua 737,695 vimegawiwa kwa wananchi katika Mkoa wa
Kagera.
·
Idadi ya watumishi wa afya.
Jedwali linaloonesha watumishi wa
afya waliopo ikilinganishwa na mahitaji
Serikali
|
Mashirika ya Dini
|
Mashirika ya Umma
|
Binafsi
|
Jumla
|
|
Waliopo
|
1,007
|
474
|
25
|
42
|
1,548
|
Mahitaji
|
1,770
|
784
|
42
|
113
|
2,709
|
Upungufu
|
763
|
310
|
17
|
71
|
1,161
|
Asilimia ya upungufu
|
43
|
40
|
40
|
62
|
43%
|
8. UKIMWI:
Serikali
ya mkoa wa Kagera imeendelea na jitihada kubwa kuhakikisha inapunguza kiwango
cha maambukizi kwa kuoa elimu mbalimbali zinazohusu ugonjwa wa UKIMWI pia
kuhasisha wananchi kupima ili kujua hali zao.
·
Wagonjwa wanaopata matibabu ya
dawa za “ARV” wameongezeka kutoka 598 mwaka 2005 hadi 11,256 mwaka 2012.
·
Aidha, wastani halisi wa
maambukizi kimkoa kwa ujumla ni asilimia 3.4, hii inaonesha kwamba maambukizi
yamepungua kutoka asilimia 3.7 mwaka 2009 hadi asilimia 3.4 mwaka 2010.
9.0 MAJI
Katika
sekta ya maji serikali imekuwa ikitekeleza miradi mbalilmbali ya maji kwa
wananchi wa mkoa wa Kagera kwa kipindi cha kuanzia 2005 hadi 2012.
·
Idadi ya watu wanaopata huduma ya maji safi na salama vijijini
imeongezeka kutoka asilimia 51 mwaka 2005 hadi kufikia asilimia 55.3 mwaka
2012.
·
Idadi ya Watu wanaopata huduma ya maji safi na salama katika
Manispaa ya Bukoba imeongezeka kutoka asilimia 63.4 mwaka 2005 hadi kufikia
asilimia 76.5 mwaka 2012.
·
Idadi ya watu wanaopata huduma ya maji safi na salama katika miji
ya Makao makuu ya Wilaya za Muleba, Biharamulo, Karagwe na Ngara imepanda
kutoka asilimia 54.9 mwaka 2005 hadi kufikia asilimia 65.8 mwaka 2012.
·
Mkoa ulipokea shilingi 11,325,051,892 kwa ajili ya kutekeleza
miradi mbalimbali ya maji tangu mwaka 2005, fedha hizo ni shilingi
7,978,061,655 kutoka programu ya maendeleo ya sekta ya maji, na shilingi 5,397,320,040
kutoka kwa wafadhili wengine wanaopeleka fedha moja kwa moja kwenye Halmashauri
za Wilaya kwa ajili ya kutekeleza miradi ya maji. Aidha, wananchi walichangia shilingi
142,378,500 katika miradi hiyo ya maji.
·
Fedha hizo ziliwezesha vituo 1,806 vya kuchotea maji kutekelezwa
na watu wapato 503,882 wamenufaika na huduma ya maji safi na salama kutokana na
fedha zilizotolewa kwa kipindi hicho hadi kufikia Disemba, 2012.
Aidha, kwa kipindi cha mwaka 2005 hadi kufikia 2012 miradi
iliyotekelezwa ni kama ifuatavyo:-
·
Mwaka 2005 visima vifupi vilikuwa 1,119 kufikia 2012 vilikuwa
1,391 ongezeko la asilimia 28.8.
·
Visima virefu mwaka 2005 vilikuwa 257 kufikia 2012 vilifika 281
ongezeko la asilimia 40.5.
·
Miradi ya maji ya bomba mwaka 2005 ilikuwa 106 na kufikia 2012
ilikuwa 127 ongezeko la asilimia 19.9.
·
Aidha, vyanzo vya maji viliboreshwa kutoka vyanzo 804 mwaka 2005
hadi 942 mwaka 2012 ambalo ni ongezeko la asilimia 17.2.
·
Matenki ya kuvuna maji ya mvua mwaka 2005 yalikuwa 548 mwaka 2012
yalikuwa 777 ongezeko la asilimia 41.8.
·
Mwaka 2005 Mkoa ulikuwa na malambo/mabwawa 11 kufikia mwaka 2012
Mkoa ulikuwa na malambo/mabwawa 35 ongezeko la asilimia 218.2.
Serikali
inaendelea na juhudi za utekelezaji wa miradi mbalimbali ya vijiji kumi (10)
kwa kila Halmashauri ya wilaya Mkoani Kagera. Utekelezaji wa miradi hii uko
kwenye hatua ya ujenzi wa miundombinu ya maji kwenye vijiji 12 vya awali.
10. MIUNDOMBINU
Mkoa wa
Kagera mwaka 2005 ulikuwa na mtandao wa barabara wenye urefu wa kilometa 4,200
kati ya hizo kilometa 1,841 zilikuwa zinasimamiwa na Wizara ya Miundombinu
kupitia Wakala wa Barabara (TANROADS) na kilometa 2,359 zikihudumiwa na
Halmashauri za Wilaya na Manispaa.
Mkoa
ndani ya miaka saba uliweza kuongeza kilometa 428.78 za lami kutoka km 353.45
hadi km 639.11, Changarawe kilometa 908.57 kutoka kilometa 1,737.5 hadi
kilometa 2,646.07 na barabara za udongo zilizoongezeka ni kilometa 212.74
kutoka kilometa 1,842.05 hadi kilometa 2,054.7
Utekelezaji wa miradi mipya ya ujenzi wa
barabara
Barabara
ya Kyaka - Bugene (km 59.01m). Kazi ya ujenzi imekamilika kwa asilimia 20.
Barabara ya Kagoma - Lusahunga (km 154) hadi sasa Km 142 za lami zimekamilika
sawa na asilimia 92. Barabara ya Ushirombo – Lusahunga (Km 110) ujenzi wa Km 58
kwa kiwango cha lami umekamilika sawa na asilimia 55.
Aidha,
kazi ya ujenzi wa daraja la Rusumo na ‘one stop boarder post ‘ eneo la
Rusumo unaendelea ambapo kwa sasa Mkandarasi yupo kwenye hatua za upelekaji wa
mitambo na vifaa na ujenzi wa jingo la one stop boarder post katika eneo la
Mtukula umefikia hatua ya lipu.
11. NISHATI YA UMEME:
Wilaya zote saba (7) za mkoa wa Kagera zimepatiwa umeme. Wilaya ya
Missenyi, Bukoba, Muleba na Karagwe zinapata umeme wa megawati 5 kati ya
megawati 9 kutoka nchini Uganda. Aidha, wilaya za Biharamulo na Ngara zinapata
umeme wa jenereta zenye uwezo wa kilowati 450 kwa kila wilaya. Hata hivyo
wilaya mpya ya Kyerwa bado haijapata huduma ya umeme. Watapatiwa umeme baada ya mradi wa Murongo
kukamilika.
·
Idadi ya vijiji 15 katika wilaya
za Muleba, Karagwe na Bukoba vipo katika mpango wa kupatiwa umeme na Shirika la
Umeme Tanzania (TANESCO) kwa gharama ya shilingi 1,097 milioni. Aidha, mradi wa
umeme wa Murongo/ Kikagati wenye uwezo wa kutoa umeme wa megawati 16 umefikia
katika hatua nzuri ya ujenzi baada ya kumpata mwekezaji. Mradi wa umeme wa Rusumo
bado upo katika hatua ya upembuzi yakinifu (feasibility study) na inatarajiwa
kuwa zitapatikana megawati 93 ambazo zitagawanywa kwa usawa kati ya nchi za
Tanzania, Rwanda na Burundi.
12. WASTANI WA PATO LA
MWANANCHI NA MKOA
Wastani wa pato la mkazi wa
mkoa wa Kagera mwaka 2005 lilikuwa ni shilingi 291,644 na mwaka 2011 lilipanda
mpaka shilingi 559,070. Aidha, pato la mkoa mwaka 2005 lilikuwa shilingi
643,605 na kufikia mwaka 2011 limepanda mpaka shilingi 1,488,061.
12. UKUSANYAJI WA MAPATO
Mapato ya Ndani
Mwaka 2005/2006 Halmashauri za mkoa wa Kagera zilikusanya jumla ya shilingi
1,908,525,584 na mwaka 2010/2011 Halmashauri zilikusanya jumla ya shilingi
5,284,819,613.61 hivyo kufanya ongezeko la shilingi 3,376,294,029 ambazo ni
sawa na asilimia 116.43. Aidha, katika mwaka wa fedha wa 2011/2012 Halmashauri zilijiwekea lengo la
kukusanya shilingi 14,599,860,000, hadi Juni, 2012 fedha iliyokusanywa ni
shilingi 8,518,089,764.44 sawa na asilimia 58.3 ya lengo. Kiwango hiki ni sawa
na ongezeko la asilimia 346.3% ukilinganisha na makusanyo ya mwaka
2005/2006.
Changamoto zinazokabili Mkoa na Halmashauri za Mkoa wa Kagera
katika ukusanyaji wa Mapato ya Ndani
1.
Kuwapo kwa vyanzo vingi vikubwa vinavyokusanywa na Serikali Kuu.
2.
Baadhi ya mawakala wa kukusanya mapato wasio waaminifu hivyo
kuzifanya Halmashauri kushindwa kukusanya mapato kulingana na masharti ya
mikataba.
3.
Kuwepo kwa vyanzo vya mapato ambavyo kwa kiasi kikubwa msimu na
hali ya hewa hivyo endapo hali ikibadilika malengo yaliyowekwa hayatimii.
4.
Serikali Kuu kuleta fedha pungufu ya bajeti kwenye fidia ya vyanzo
vilivyofutwa.
5.
Serikali Kuu kutokuwa na takwimu halisi za vyanzo vilivyofutwa kwa
ajili ya fidia.
6.
Watendaji wa Halmashauri kutokuwa na ubunifu wa vyanzo vipya.
7.
Baadhi ya Sheria Ndogo za ukusanyaji kutopitishwa kwa wakati ngazi
ya Wizara.
8.
Baadhi ya Halmashauri kukosa takwimu sahihi na kamili za walipa
kodi, ushuru na tozo mbalimbali za mapato.
Aidha, kutofanya tathmini ya vyanzo vya mapato.
9.
Ulegevu na uwezo mdogo wa watendaji katika kuwajibika, kusimamia
na kukusanya mapato ya Halmashauri.
Bajeti inayotengwa na Serikali
Kuu isiyokidhi mahitaji hivyo kukwamisha usimamizi na ufuatiliaji katika
Halmashauri
·
Jinsi ya
kuzikabili Changamoto
Ø Kuhakikisha
Halmashauri zinasimamia ipasavyo ukusanyaji wa mapato ikiwa ni pamoja na
kuendelea kubuni na kubaini vyanzo vipya vya mapato.
Ø Kuhakikisha
Halmashauri zinaimarisha Mipango ya Bajeti shirikishi.
Ø Kuhakikisha
Halmashauri zinakuwa na ufahamu wa kutosha kuhusu majukumu yao kwa wananchi.
Ø Kuhakikisha
Halmashauri zinasimamia mikataba inayofanyika kati ya Halmashauri na mamlaka na
ukusanyaji mapato. Aidha pale inapotokea
ukusanyaji wa mikataba kuhakikisha mikataba hivyo inavunjwa.
Ø Kuhakikisha
Halmashauri zinachukua hatua stahiki za udhibiti wa matumizi mabaya ya
rasilimali ikiwa ni pamoja na kuwachukulia hatua watumishi wanaojihusisha na
ubadhilifu.
Ø Kuhakikisha
zoezi la ukaguzi wa miradi linaimarishwa katika Halmashauri ili miradi
inayotekelezwa iwe na “value for money.
13. CHANGAMOTO ZINAZOUKABILI
MKOA WA KAGERA
Mkoa wa
Kagera unakabiliwa na changamoto mbalimbali kama ifuatavyo:
1.
Kuwepo kwa biashara ya magendo ya kahawa katika maeneo ya mipaka ya
Wilaya ya Karagwe na Missenyi na Nchi jirani ya Uganda kunasababisha
Halmashauri kutokusanya ushuru wa zao hilo kwa kiwango ambacho kingestahili
kukusanywa. Pamoja na kufanyika kwa
operesheni za kudhibiti biashara ya magendo kwa kipindi chote cha mavuno, bado
kahawa inavushwa na hivyo kuathiri ukusanyaji wa ushuru wa zao hilo.
2.
Kufutwa kwa baadhi ya vyanzo vya mapato vya Halmashauri kwa ajili ya
uwianishaji wa mapato ili kuondoa vyanzo ambavyo ni kero kwa wananchi. Hali hii
imeendelea kuwa kikwazo pamoja na Serikali kutoa ruzuku ya fidia ya vyanzo
vilivyofutwa bado kiwango kinachotolewa hakitoshelezi mahitaji, hivyo kuathiri
ukusanyaji wa Halmashauri ikiwa ni pamoja na utoaji wa baadhi ya huduma.
3.
Kuchelewa kupitishwa kwa Sheria ndogo za Halmashauri za kukusanya mapato
yatokanayo na vyanzo vya ndani kumesababisha Halmashauri kuendelea kukusanya
mapato yake kwa kiwango cha chini na maeneo mengine ya vyanzo vipya
kutokusanywa.
4.
Kushuka kwa ushuru wa kahawa kutoka asilimia 5 hadi 3 kuanzia mwaka wa
fedha 2010/2011 bila Serikali kuongeza fidia ya vyanzo vilivyofutwa.
5. Uhaba wa watumishi
wenye sifa na ujuzi hasa katika Sekta za Elimu, Afya, Kilimo na Mifugo.
6. Uhaba wa vitendea kazi kama vile ofisi, nyumba za
watumishi, magari na pikipiki unaosababisha utendaji wa shughuli za maendeleo
pamoja na uratibu wa miradi ya maendeleo kuwa mgumu. Hadi sasa idara za Kilimo,
Mifugo na Ushirika; na Uchumi, Mipango na Biashara pamoja na idara ya Maliasili
na Mazingira hazina magari kwa ajili ya ufuatiliaji wa shughuli mbalimbali
Wilayani.
7. Mwitikio mdogo wa jamii katika kuchangia miradi ya
maendeleo kama vile ujenzi wa vituo vya Afya, Ujenzi na ukarabati wa majosho ya
kuogeshea mifugo pamoja na ujenzi wa vyumba vya madarasa na mabweni.
8. Kuongezeka kwa matukio ya mimba
za utotoni hasa kwa wanafunzi wa shule za Msingi na Sekondari.
9. Kutokuwa na vyanzo vya maji vya uhakika kwa ajili ya kuhudumia wakazi
waliopo na matarajio ya ongezeko la ukuaji hasa katika maeneo ya Miji Midogo.
10. Mapato duni ya vyanzo vya ndani vya Halmashauri
11. Uchelewashaji wa fedha za ruzuku ya miradi ya maendeleo
toka Serikali
kuu
unaochangia miradi mingi kutokamilika kwa wakati
12. Bajeti ndogo inayotengwa katika shughuli za Maendeleo
13. Kilimo kisicho na tija kwa jamii hasa kutegemea kilimo
cha mvua na jembe la Mkono. Tatizo hili pia limechangiwa kwa kiasi kikubwa na
kuwepo kwa bei ndogo ya mazao.
14.
Upungufu wa dawa na vifaa vya tiba vituoni na kutokuwa na huduma
za
kutosha
na kukua kwa kiwango cha UKIMWI katika baadhi ya maeneo hasa maeneo ya uvuvi/visiwani
15.
Gharama kubwa za matengenezo ya barabara kutokana na hali ya
kijiografia,mvua
nyingi ,ukosefu wa mitambo imara ya kuimarisha barabara na gharama kubwa ya kukodisha mitambo.
16.
Uharibifu wa mazingira na uvamizi wa wafugaji katika maeneo ya
misitu huko Burigi, Kimwani na Kasindaga.
17.
Baadhi ya walipa kodi kukataa kulipa kodi na kusababishia
Halmashauri kutokusanya mapato ya kutosheleza mahitaji (mfano; ushuru wa hotel
na nyumba za kulala wageni, vibanda sokoni pamoja na ushuru wa samaki katika
mwalo wa Goziba).
18.
Kasi ndogo
ya matumizi ya zana bora za kilimo pamoja na kuuza mazao yasiyosindikwa.
19. Milipuko
ya magonjwa ya mazao na mifugo. Ugonjwa
wa Mnyauko Bakteria kwa zao la Migomba; Mnyauko Fuzari kwa zao la Kahawa na
Magonjwa ya Batobato kali na Michirizi Kahawia kwa zao la Muhogo, pia ugonjwa
wa miguu na midomo kwa ng’ombe na ugonjwa wa mafua makali ya ndege.
20. Vijana kutoshiriki
kikamilifu katika shughuli za maendeleo Vijana wengi hawajihusishi na
shughuli za kilimo, ufugaji, uvuvi na ushirika. Wamekuwa wakipenda kufanya
shughuli zinazoaminika kuwa zinawapatia kipato cha haraka na wakati mwingine
zikiwa sio halali. Baadhi wamekuwa wakijihusisha na starehe wakati wa kazi
hivyo kutokuwa wazalishaji.
UTATUZI WA CHANGAMOTO ZILIZOPO.
Mkoa unafanya jitihada mbalimbali za kutatua
changamoto zilizopo kama ifuatavyo:
1.
Kuendelea kuimarisha doria na operesheni za kudhibiti biashara ya magendo
ya kahawa kwenye maeneo ya mipaka na sehemu zote zinazotumiwa kuvushia kahawa.
2.
Kuendelea kuiomba Serikali Kuu kutoa fidia ya vyanzo vya mapato
vilivyofutwa kwa kiwango kinacholingana na hali halisi ya ukusanyaji kama
vyanzo hivyo vingekuwa vinaendelea kukusanywa.
3.
Serikali kutoa fedha za miradi kulingana
na mpango Kazi na kwa wakati ili kuhakikisha kuwa miradi iliyopangwa
inatekelezwa kwa wakati ili kuepuka ongezeko la gharama
4.
Mkoa kuendeleza mawasiliano na Serikali
Kuu juu ya upatikanaji wa watumishi wenye sifa na ujuzi, pia kuweka utaratibu
wa jinsi ya kuwawezesha kuendelea na utumishi katika mazingira ya Wilaya
zilizoko pembezoni.
5.
Halmashauri zinaendelea kutenga fedha
kwa ajili ya kununua magari kutokana na mapato ya vyanzo vya ndani pamoja na
kuiomba Serikali Kuu kuruhusu ununuzi wa vyombo vya usafiri kutokana na fedha
za usimamizi na uratibu wa miradi ya maendeleo Wilayani.
6.
Halmashauri zinaendelea kuwahamasisha
wananchi kuchangia miradi mbalimbali ya maendeleo kwa kutumia viongozi mbalimbali
wa Serikali wakiwemo Madiwani.
7.
Halmashauri zinaendelea kubuni vyanzo vipya vya mapato pamoja na
kuboresha vile vilivyopo ili kuongeza vyanzo vya mapato ya ndani ya
Halmashauri, vilevile sheria ndogo zimetungwa ili kuongeza wigo wa ukusanyaji
wa mapato ya ndani ya Halmashauri.
8.
Mkoa umeandaa mkakati wa utekelezaji wa kaulimbiu ya kilimo kwanza
pamoja na kuwaelimisha wakulima juu ya mbinu bora za kilimo kama vile, matumizi
sahihi ya mbolea, mbegu bora na kanuni za kilimo kwa ujumla ili kuleta
mapinduzi ya kijani katika kilimo.
9.
Elimu ya utunzaji mazingira inaendelea kutolewa kwa jamii ili
kuhifadhi mazingira pamoja na usambazaji wa sheria ndogo za uhifadhi wa
mazingira sambamba na kuundwa kwa mabaraza ya mazingira kuanzia ngazi ya Kijiji
hadi Wilaya.
10.
Kuendelea kutenga fedha na kutangaza zabuni za miradi mbalimbali
katika vyombo vya habari ili kupata wazabuni wenye uwezo wa kutosha katika
kutekeleza miradi.
11.
Kuendelea kuelimisha jamii kuhusu kujikinga na maambukizi ya
UKIMWI na kusaidia makundi tete hasa waishio katika visiwa.
12. Mkoa unashirikiana na Taasisi ya Utafiti wa Kilimo Maruku
kukabiliana na magonjwa mbalimbali ya mimea na kuanzisha kilimo cha Kahawa na
migomba aina ya Phia yenye kuzaa kwa wingi na muda mfupi.
13. Kuanzisha vyama vya kuweka na kukopa (SACCOS) vya Wavuvi
ili kupata mikopo kwa urahisi na kuongeza kipato kwa Wavuvi.
14. Halmashauri zinashirikiana na jamii ili kuhakikisha
sheria ndogo za nguvu kazi zinafanya
kazi kuwahamaisha vijana kujiunga na kuwekeza katika shughuli za uzalishaji.
15. Halmshauri kwa kushirikiana na Bodi ya kahawa wameendelea
kuwahamasisha wanunuzi binafsi kuomba leseni na kununua kahawa ili kuongeza
ushindani kwa vyama vya ushirika vya msingi.
Kwa upande wa wakulima wa miwa wameendelea kushirikiana na bodi ya
sukari kuona jinsi ambavyo wanaweza kuongeza ushawishi kwa kiwanda kuongeza
bei.
HALI YA
ULINZI NA USALAMA:
Mkoa wa Kagera unapakana na nchi za Uganda, Rwanda na
Burundi. Kufuatia machafuko yaliyotokea katika nchi jirani za Rwanda na Burundi
na mauaji ya kimbari yaliyotokea nchini Rwanda mwaka 1994, mkoa ulipokea maelfu
ya wakimbizi kutoka katika nchi hizo. Wakimbizi hao waliokuwa wanakadiriwa
kufika 750,000 walipokelewa na kuishi katika kambi za wakimbizi katika wilaya
za Karagwe, Ngara na Biharamulo.
Wakimbizi hao walichangia sana katika uharibifu wa
mazingira hususan ukataji miti ovyo, uchomaji mkaa, kulima kwenye vyanzo vya
maji na kuua wanyamapori. Aidha, mifugo
yao inapata malisho kwenye mapori ya akiba na hivyo kuharibu mazingira. Hali ya ulinzi na usalama ilikuwa tete hadi
wakimbizi hao waliporudi katika nchi zao.
Hivi sasa mkoa unao wakimbizi 35,000.
Kwa wastani hali ya ulinzi na usalama ni nzuri;
inaendelea kuimarika kutokana na ushirikiano ulipo kati ya vyombo vya dola na
wananchi hasa kupitia sera ya ulinzi shirikishi.
Katika maeneo mbalimbali hapa mkoani wananchi
wameelimishwa njia za utoaji taarifa za uhalifu na hali hii imeleta mafanikio
makubwa katika kudhibiti uhalifu.
Mikutano ya ujirani mwema ya mara kwa mara na nchi jirani
zinazotuzunguka nayo imesaidia kuimarisha ulinzi na usalama wa raia na mali
zao. Doria zinazofanyika mipakani nazo zimesaidia kuimarisha hali ya amani na
utulivu.
Mkoa wa Kagera unapakana na nchi jirani za Uganda, Rwanda
na Burundi. Mpaka kati ya Tanzania na
nchi hizo una urefu wa km. 552.6 na ni “porous”. Udhibiti wake ni mgumu.
Kutokana
na hali hiyo, yapo matatizo ya wahamiaji haramu hasa katika wilaya za Ngara,
Karagwe na Missenyi. Baadhi yao
hujihusisha na vitendo vya uhalifu.
No comments:
Post a Comment